STL – Ngày 26/8/2022, tại Bình Dương, Viện nghiên cứu pháp luật phía Nam (S.L.R.I) đã tổ chức thành công Hội thảo khoa học pháp lý với chủ đề: “Pháp luật giải quyết tranh chấp, khiếu nại đất đai và thực tiễn áp dụng ở các tỉnh, thành phố Đông Nam bộ”.
Theo đó, Hội thảo diễn ra 3 phiên với nhiều tham luận về chủ đề “cốt lõi” như, khái niệm tranh chấp đất đai, đường lối giải quyết tranh chất và khiếu nại đất đai. Hội thảo nhận được những ý kiến tâm huyết của các lãnh đạo UBND, Toà án Nhân dân, Viện kiểm sát Nhân dân. Rất nhiều ý kiến đóng góp từ thực tế sinh động của những chuyên gia góp phần cho sự thành công của Hội thảo.
Ông Nguyễn Hoàng Thọ, Uỷ ban nhân dân tỉnh Bình Dương trao đổi với Viện trưởng Nguyễn Văn Nam tại Hội nghị.
Tại Hội thảo, ông Nguyễn Hoàng Thọ, đại diện Uỷ ban nhân dân tỉnh Bình Dương đã bày tỏ quan điểm, đồng ý các ý kiến trình bày của chuyên gia từ Toà án nhân dân thành phố. Cụ thể, ông Thọ đồng ý quan điểm rút ngắn thời gian hoà giải còn 30 ngày để thuận tiện cho dân. Thẩm quyền giải quyết tranh chấp nên giao toà án, vì khiếu nại hành chính thường phải giải quyết lòng vòng. Hoà giải cơ sở nên giữ, vì đa số người dân mong muốn điểm giải quyết đầu tiên là cơ sở. Tại Bình Dương, lãnh đạo Uỷ ban nhân dân tỉnh luôn chỉ đạo, yêu cầu cấp xã, phường, thị trấn về công tác hoà giải như, phải đủ thành phần, từ Chủ tịch UBND và phó Chủ tịch UBND phải là lãnh đạo phụ trách chuyên môn. Nếu không đủ thành phần thì gửi lên cấp trên giải quyết hoà giải để đảm bảo chất lượng buổi hoà giải cho người dân.
Hội thảo tổng hợp nhiều vấn đề về tranh chấp và khiếu nại đất đai. Trong đó, khiếu nại đất đai cũng nổi trội và được quan tâm của chuyên gia, nhà khoa học.
Viện trưởng Nguyễn Văn Nam trình bày tham luận tại hội thảo tranh chấp đất đai
Tại Hội thảo, Viện trưởng Nguyễn Văn Nam trình bày tham luận: “Pháp luật về khiếu nại trong lĩnh vực đất đai. Thực trạng và hướng hoàn thiện”.
Thứ nhất: Về đối tượng được quyền khiếu nại đất đai chỉ bó hẹp trong phạm vi “cơ quan, tổ chức, cá nhân” bị ảnh hưởng quyền lợi trực tiếp từ quyết định mang tính cá biệt. Trong khi Hiến pháp quy định mọi người đều có quyền khiếu nại tố cáo cơ quan tổ chức cá nhân về những việc làm trái pháp luật.
Thứ hai: Về quyết định bị khiếu nại mang tính cá biệt, nhưng quy định pháp luật chưa có, chỉ tiếp cận dưới góc độ lý luận trong giáo trình, công trình nghiên cứu pháp lý. Vì vậy, khi giải quyết tuỳ quan điểm người giải quyết khiếu nại.
Tại bài tham luận, đồng chí Viện trưởng đề nghị, Luật khiếu nại cần mở rộng đối tượng khiếu nại như, các quyết định về bồi thường, các quyết định mang tính quy phạm về quyết định phê duyệt đơn giá bồi thường khi ảnh hưởng đến quyền lợi người bị thu hồi đất. Bởi Luật tố tụng Dân sự và tố tụng Hành chính là thống nhất chung về quyền khởi kiện của người dân bị ảnh hưởng quyền lợi. Kể cả trường hợp chưa có quy định pháp luật về vấn đề nào đó, Toà án vẫn phải giải quyết. Do vậy, Toà án giải quyết khiếu kiện đối với quyết định hành chính cá biệt, chủ đạo hay quy phạm. Để đồng bộ các quy định, Luật Khiếu nại khi sửa đổi cần mở rộng đối tượng được quyền khiếu nại nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.
Hội thảo tổng kết các ý kiến của toà thể đại biểu tham dự
Chủ đề khiếu nại đất đai chiếm đa số (70%) trong tổng các vụ khiếu nại hành chính. Khiếu nại thường gây gắt và kéo dài, ảnh hưởng đến nhiều người dân phần lớn liên quan đến bồi thường giải toả đất đai. Các đại biểu đồng ý cao về đề nghị sửa đổi luật khiếu nại theo hướng mở để người dân tự bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.
Thuý Minh – Âu Huê